Миний эргэн тойронд

Ойрын өдрүүдэд зав чөлөөгөөрөө “Эх хэлээ эвдэхгүй юм сан...” нэртэй Ц.Шагдарсүрэн багшийн номыг амтархан уншиж байна. Програм хангамжийг нутагшуулах болон мэргэжлийн үг хэллэгийг монгол хэлээр хэрэглэхэд санаа авах, зориг өгөх олон сайхан зүйлс байна. Тус номын “Орчуулж болдоггүй үг гэж бий юу?” гэсэн бүлгийн эхэнд Б.Ринчен гуайн бичсэн “Этгээд хэл” гэсэн сайхан шүлгийг оруулжээ. Тэр шүлэг нь ЭТГЭЭД ХЭЛ Үг нь монгол, өгүүлбэр нь орос, Үзэхэд этгээд сонины хэл, Өв соёлоо үл тоомсорлон, Өнөөгийн байдал ийм болмай. Зуун түмэн үгтэй хэлэнд, Зуд туссаныг үнэмшихүйеэ бэрх, Харийн үгээр далдайлгагсадыг Хамагийн боловсорсон гэхэд бэрх, Гадаадын үгээр гайхуулагсадыг Гарамгай эрдэмтэн гэхэд бэрх. Хэвлэл сонин үзсэн үдэштээ Хэлний шинжлэлтэний нойр хулжаад, Хэвтэвч, сэтгэлд эвгүй үг, Хэнхдэг дээр чулуу дарах мэт, Харь үгийн бүлхинд хахаж, Харанхуй шөнө хар дарах мэт. Б.Ринчен 1958.05.07 Номонд "Орчуулж болдоггүй үг гэж байхгүй" гэдгийг ч тайлбарласан байна. Мөн би өөрийнхөө орчуулган

СЭТГЭЛЭГ, СЭТГЭЛГЭЭ гэж их гоё үг байна. Хүний төрлөх чанараас гарч ирэх санаа гэнэ. Би "Creative Commons" гэдэгт монгол үг оноочих санаатай бодоод л, үе үе энэ үг сэтгэлд ороод байгаа юм л даа.( http://erdeelym.blogspot.com/2009/08/blog-post_10.html - мөн сэтгэгдэл дээр Мөнхбаатарын бичсэн санаа оноог үзэж болно) Монголд их сургуулиараа байнга орж багш нартайгаа ярьж хөөрч суухдаа олон сайхан зүйлийг олж мэддэг тул боломж гарвал хэдийний би сургууль дээрээ оччихсон явж байдаг зуршилтай. Саяхан англи хэлний нэг багштай хальт уулзаад "Creative Commons"-ийг БҮТЭЭЛЧ ОЛНЫ/НИЙТИЙН БҮТЭЭЛ гэчихвэл яах вэ гэтэл "Creative" гэсэн үгэнд УРАН СЭТГЭМЖ гэсэн санаа байгаад байгаа юм биш үү гэж хэллээ. Мөн монгол хэлний хэд хэдэн багшаасаа асууж лавлахад сэтгэмжээс бүтээлч нь арай илүү ойр юм уу гэж хэллээ. СЭТГЭМЖ гэсэн үгийн утгын тайлбарыг олж мэдэх юм сан. СЭТГЭМЖИЙН НИЙТИЙН БҮТЭЭЛ, НИЙТИЙН СЭТГЭМЖИЙН БҮТЭЭЛ гэсэн нь миний санаанд байн байн ороод байх юм, зөв ч юм

Би ажил Өрнүүлэх_талбар(Launchpad) -т ороод Үбүнтү ний орчуулгын хэсгээр багахан зүйл сонирхож хартал монгол үгийн сонголт дээр олон хүн янз янзаар бичсэн сонирхолтой орчуулгуудыг олж харлаа. Бид үгийн оноолтоо жигдлэхгүй бол энд тэндгүй хүн бүр өөрийнхөөрөөл бичиж байна. Дараа нь дахин давтан хийх ажил болох байхдаа.:-) Хүнд өөр бусдын сонгосон үг таалагдахгүй байж болно. Тэгэхээр би өөрийнхөөрөө л бичнэ гээд байлгүй тооцоолуурт холбогдох мэргэжлийн үг тус бүрт нэг оноолтыг бариад нутагшуулалт хийж байхад, явцдаа бүгдээрээ хэлцэж хэлшинжээчдээс зөвлөлгөө авч тохирох үг нь олдсон цагт үгээ солиход хялбар байх болов уу. Жишээ нь: configuration,setting,option гэдэг үгс ихэвчлэн ТОХИРУУЛГА, ТОХИРГОО гээд л бичээд байна. Энэ үгсийг монгол хэлээр ялгаж бичээд явах уу? Цэвэлийн ногоон http://toli.query.mn/ толиос нэлээд харицуулж харлаа. Дараах оноолт утга дөхөх ч юм шиг санагдав. "нийц эсвэл зохицоо=configuration" "тохиргоо=setting" "сонголго=option" За