Skip to main content

Google Code-in -ээр нээлттэй эхэд хөлд орох боломж


Есөн сард нийтлэгдсэн энэ мэдээг уншаад 65 улсын хүүхэд оролцоод уралдаж байхад монгол хүүхдүүд дунд нь орчихсон тууж явбал сайхнаа гэж бодоод орчуулаад дахиад нийтэлчихлээ. Дахиад гэдгийн учир өнгөрсөн жил хоёр дахь уралдаан аа "Гүүгл ирээдүйн Эйнштэйн болон Кюрийн эрэлд" гэсэн нэртэйгээр явуулах үед нэг бичлэг оруулсан юм, өнгөрсөн жил шинжлэх ухаанд гэж байсан бол энэ удаа нээлттэй эх рүү чиглэжээ, хуучин бичлэг блогд байгаа.

Энэ бичлэгийн эх сурвалжийн эндээс уншаад холбоосуудыг олж авч болно.
  
Сургуулийн сурагчдадын Гүүгл Код-ин(Google Code-in) уралдаан энэ 11 сараас эхэлнэ.   

Өнөөдөр  Гүүгл Код-ин(Google Code-in) -ийн гурав дахийг нээлттэй эх хөгжүүлэгчдийн орчинд 13-17 насны сурагчдын дунд олон улсын уралдааныг явуулахтай холбоотой. Уралдааны гол зорилго нь сурагчид нээлттэй эхийн програмаар хөгжиж буй олон төрлийн төсөлтэй танилцаж, судлах боломжтой болно. Дэлхийн олон оронд нээлттэй эхээр хөгжсөн програм хангамжийг засаг захиргаа, эрүүл мэндийн салбарт мөн техник технологийн тэргүүлэгч бүх үйлдвэрлэлд өргөнөөр хэрэглэж байна.

"Нээлттэй эх" гэсэн нэр томьёог сонсоод өөрөөсөө та асуувал:
  • Нээлттэй эх гэж яг юу юм бэ?
  • Хэрэв дөнгөж програм бичиж сурах гэж байж би яаж нээлттэй эхийн програм хөгжүүлэлтэд оролцох юм бэ?
  • Нээлттэй эхийн төслүүд гэж ямар төрлийн ажил хийдэг юм бэ?
  • Би нээлттэй эх дээр ажилламаар л байна гэхдээ би програмын код сайн бичихгүй л дээ, харин би өөр юу хийж болох вэ?
  • Би IRC(интернэт хөөрөлдөө) болон хөөрөлдөх(chat) бүлгийг ашиглаж олон нийтийн төсөлд огт ажиллаж үзээгүй, орвол хэн нэг нь надад туслах бол уу?

гэж асуугаарай.

Хэрэв таны толгойд янз бүрийн асуулт эргэлдээд,  өөрөө 13-17 насны сургуулийн сурагч бол 2012 оны 11 сарын 26  эхлэх Гүүгл Код-ин(Google Code-in) -ийн уралдаанд бүртгүүлж ороод уралдааныг хамт хөгжилтэй өнгөрөөж болно.

11 сарын сүүлээс 1 дүгээр сарын дунд хүртэл олон төрлөөр 10 нээлттэй эхийн төсөл дээр ажиллах чадвартай болно. Энэ төслүүд Гүүгл-ийн Зуны сургуулиар их сургуулийн оюутнуудад програмын код бичиж сургахад зориулсан нь амжилттай   үйлчилж чадсан.

Сурагчид дараах үйл ажиллагааг хийж сурна:  
  • Код бичих: програмын код бичих эсвэл хуучныг дахин бичих аргад сургах
  • Баримт бичиг: баримт бичгийг шинээр үүсгэх, засварлах ба  бусдыг сурахад туслах
  • Судалгаа хийх: хамт олны менежмент, борлуулалт эсвэл үүссэн нөхцөл байдалд дүн шинжилгээ хийх шийдвэрлэх санал гаргаж сурах.
  • Чанар хангах: тест шалгалт хийх ба сайн чанартай код гэдгээ баталгаажуулах.
  • Хэрэглэгчийн интерфейс: судалгаа хийх туршлагатай болох эсвэл хэрэглэгчийн интерфейсийн загвар болон хариу үйлдэл хийхтэй холбогдолтой суралцах юм.

Өнгөрсөн хоёр жил 65 улс орны 904 сурагчид энэ үйл ажиллагаанд оролцсон. Өнгөрсөн нэг сард Гүүгл Код-ин(Google Code-in) -ийн 2011 оны 10 ялагчийг дээд шагналд тодруулж зарласан. Дараа нь 6 сард шагналтнуудыг эцэг эхийн хамт Google’s Mountain View, CA headquarters Гүүглийн удирдлага байрлах салбар дээр 5 өдөр 4 шөнө зочлуулж шагналыг олгохдоо Гүүглийн инженерүүдтэй уулзаж ярилцаж, Гүүгл цогцолбороор аялж мөн Сан Францискод бүтэн өдөр аялсан билээ. 

Гүүгл Код-ин(Google Code-in) -ийн сайт хуудасны Байнга Асуугдах Асуултууд хуудсанд зочилж энэ арга хэмжээнд яаж оролцох талаар дэлгэрэнгүй хариултыг авч болно. Дэлхийгээр нэг тарж суусан найз нөхдөдөө энэ бүгдийг дуулгаж бидэнд туслаарай. Хэрэв та багш, өөрийн сурагчдыг энд оролцуулж хамт зүтгэмээр бол манай багийн ospoteam@gmail.com гэх хаягаар э-мэйл бичээрэй. Бид таны бүх асуултад дуртай хариулна. 

Энэ бүгдийг сайтын агуулгаас мөн дахин нэмэгдэх мэдээллийг мэйлийн жагсаалтад бүртгүүлснээр авах боломжтой болно. Бид энэ арга хэмжээнд оролцох 10 нээлттэй эхийн байгууллагыг 11 сарын 12 нд нийтэд зарлана. Гүүгл Код-ин(Google Code-in) -ийн уралдаан 2012 оны 11 сарын 26 нд эхлэх ба нээлттэй эхийн гэр бүлд багтах хүсэлтэй дэлхийн хэдэн ч зуун сурагчдыг морилон ирэхийг хүлээж байна. 

Нээлттэй эхийн програмчлагч Степхание Тайлор, 

Холбоосуудыг бүрэн гүйцэд орулаагүй тул эх сурвалж 
дээрээс хэрэгцээт бүх холбоосоор холбогдоорой.

Comments

Олон уншигдсан

Хөдөө талын үзэсгэлэн "Монгол бичгээр"

Монгол, Живхтэй жаал хүүгийн бичсэн хэд хэдэн бичлэгийг уншиж байснаа гэнэт урам орж бараг арван долоо найман жилийн өмнө хэрэглэж байсан хайрцаг дүүрэн цаас бичгээ уудалж эхэлтэл миний хувьд эрдэнэс болох сайхан зүйлүүд гарч ирлээ. Ерээд оны эхэнд монгол бичгийн бичвэр бичих СУДАР нэртэй програмыг хийх гэж оролдож байхдаа монгол бичгийн фонтын загвар болгох гээд Т. Дашцэдэн (МУИС) багшаар бичүүлж авсан хуудаснууд байна. Үүнийг би бүүр сканердаж байгаад хүнд үзүүлмээр санагдлаа. Харин кириллээр бичсэн хувилбарыг Гүүгл-ээр хайвал олон сайтаас уншиж болох болжээ. Монгол бичиг сурч буюу хүнд унших өгүүллэгийн нэг нь болох болтугай.  Д.Нацагдорж : Хөдөө талын үзэсгэлэн Хөдөө талын зэрэглээ мяралзан жирвэгнэхийн дунд хэдэн өндөр юм сүүмэлзэн үзэгдэх нь харь газрын аяны хүний нүдэнд яахин даруй танигдана. Хурдлан довтлох уурын тэрэгний өмнөөс намрын салхи хүчтэй үлээхэд хоёр нүдэнд нулимс гялтганан холын барааг харж ядна. Өвгөн жолооч ухасхийх, хийг нэмэхэд дөрвөн хүрд чө...

Хиймэл оюуны загварын тухай үргэлжлэл

Энэ сайхан өдрийн мэндийг уншигч найз нартаа хүргэе.    Хиймэл оюуны загварын тухай үргэлжлэл (хоёрдугаар хэсэг). Би: Тэгвэл Google AI эсвэл Facebook AI юу нь дээр суурьлаж ажилладаг бэ? Өө энэ чинь маш сонирхолтой сэдэв байна 🤓. Google, Facebook (Meta) хоёрын хиймэл оюуны “тархи” нь GPT-ээс ялгаатай боловч мөн адил нейрон сүлжээ + transformer архитектур дээр суурилдаг. Харин өөр өөр нэртэй, өөр өөр зорилготой загварууд хөгжүүлсэн байдаг. Google AI Google-ийн гол хиймэл оюуны технологиуд: Transformer (2017) Google-ийн судлаачид анх бүтээсэн. Энэ нь GPT, BERT, LLaMA гээд бүх том хэлний загварын үндэс болсон. BERT (2018) Голдуу хайлтын системийг сайжруулахад хэрэглэсэн. Хэлний утга, өгүүлбэрийн холбоо ойлгоход сайн. PaLM (2022) → дараа нь PaLM 2 Google-ийн GPT-тэй төстэй том загвар. Bard (дараа нь Gemini нэртэй болсон) chatbot нь PaLM дээр суурилж ажилладаг. Gemini (2023–) Одоогийн Google AI-ийн гол “тархи”. Multimodal буюу зураг, текст, код, видео зэрэг олон төрлийн өг...

Шувуун саарал

Саяхан интернэтээр сонин(Өдрийн сонин) уншиж байгаад Дамдин багшийн тухай “ Англи хэлний Дамдин ” гэсэн гарчигтай сайхан өгүүлэл уншсан юм. Багшийн орчуулгын ажлын талаар бичсэн байсан нь сонирхол татаад интернэтээр Д.Нацагдоржын “Шувуун саарал” -ыг хайтал шууд л 2006 онд сонин дээр хэвлүүлсэн орчуулга нь mongolnews.mn вэб хуудсны холбоосоор дороо гараад ирлээ. Багшийн орчуулгыг  олзуурхаад монгол хэлээр бичсэнтэй нь хамт дээр нь монгол бичгээ сурч байгаа танд зориулаад монгол бичигтэй нь хамт тэмдэглэл дээрээ  тавилаа. (Монгол бичгээр бичиж явуулсан найз охиндоо баярлалаа. ;-) ) .   Enjoy reading. Д.Нацагдорж Шувуун саарал (1) Хөндий талын зэрэглээ мяралзан жирэлзэх нь холоос үзэхэд сонин. Хэдэн жижигхэн юм түүний дунд сүүмэлзэх нь яахин даруй танигдана. Уудам газар дураар сэлгүүцэх хээр хөдөөгийн цэнгэл, хурдан морины яралзан ирэх эр хүний бахдал, ойртон үзвэл, хэдэн залуус морь тарлаж байна. (2) Сүрэнхүү саарал морины амыг арайхан тогтоож, овооны дэр...

Хиймэл оюуны загвар GPT

  Энэ сайхан өдрийн мэндийг уншигч найз нартаа хүргэе. Ойрд ChatGPT апп ашиглаж олон сэдвээр сонирхолтой ярилцлага хийж үзээд олж мэдсэн зүйлсээ найз нартайгаа хуваалцмаар санагдав. Орчин үед AI (хиймэл оюун ухаан) талаар байга яригддаг болсон ч тэр болгон хүмүүс юу юм бэ гэдгийг нарийвчлан сонирхож байгаагүй байдаг. Ингээд би ChatGPT ярилцаж түүгээр  тайлбарлуулав. Би: AI (хиймэл оюун ухаан) гэж юу вэ?   Түүний өгүүлэх нь их энгийн тэрээр хэлэхдээ: 👉 Хиймэл оюун ухаан (AI) гэдэг нь хүний оюун ухааны зарим чадварыг дуурайж хийдэг компьютерийн хөтөлбөр эсвэл систем юм. Жишээлбэл: Хүн зураг хараад юу байгааг хэлж чаддаг шиг → AI зураг таньж чадна. Хүн яриаг ойлгож хариу хэлдэг шиг → AI хүний хэл яриаг ойлгож, ярьж эсвэл бичиж чадна. Хүн туршлагаасаа суралцдаг шиг → AI өгөгдлөөс суралцаж, улам ухаалаг болдог. Хиймэл оюун ухааныг ойлгоход туслах жишээ нь: Google Translate – хэлнээс хэл рүү автоматаар орчуулдаг. Siri, Google Assistant – таны асуултад хариулж, ажил г...

Ховордсон зургийн дижитал хадгалалт

Хоёр гурван жилийн өмнөөс гарч эхэлсэн Монголчууд XVII-XX зууны эхэн үе зурагт түүх, Монголчууд XX зууны эхэнд зурагт түүх гэсэн сайхан цуврал номуудыг авч уншиж үзсэн.  Энэ намар Монголчууд XX зуун зурагт түүх гэх гуравдугаарх цувралыг номын дэлгүүрт хараад би нэлээд хэдэн жилийн өмнө 2009 онд British Library санхүүжүүлж хэрэгжүүлсэн EAP264: Ховордсон монгол зургийн негативуудыг дижиталаар хадгалж хамгаалах төслийн зургуудыг Британи номын сангийн веб хуудаснаас үзэж байснаа санав. Интернет өргөн дэлгэр хэрэглэх болсон өнөө үед та бид ч ялгаагүй дээрх төслийн тухай дээр холбоосоор ороод үзэж болно. Энэ төслийн талаар уг веб хуудсанд бичигдсэн зүйлээс хэсгийн та нартаа монгол хэл рүү хөрвүүлээд энд орууллаа. “ Монгол кино гэрэл зураг, дуу бичлэгийн архивд 160 мянга гаруй гэрэл зургийн хальс, 10552 шилэн негативыг хадгалж байдаг.  Энэ төслийн зорилго олонх нь огт хэвлэгдээгүй 1921-ээс 1945 оны хооронд авсан гэрэл зургийн шилэн негативуудыг дижитал зураг хэлбэрт оруу...

Клуб Хаус Аппликейшн

  Клуб Хаус (Clubhouse) аппликейшн (апп) гэж юу вэ,  яагаад гэнэт хаа сайгүй яриад эхлэв ээ? Ард нь радиогоор ярьж, хэсэг нь хурал цуглаан ч гэмээр, нөгөө хэсэг нь гэртээ баяр ёслол тэмдэглээд ч байгаа шиг энэ бүгдийг багтаасан аудио чат(хөөрөлдөх) дээр суурилсан нийгмийн сүлжээний програмыг Клуб Хаус(гэр) гэж нэрэлжээ. Хэрэглэгчид, янз бүрийн сэдвээр сонирхолтой хүмүүсийн хоорондох харилцан яриа, ярилцлага, хэлэлцүүлгийг сонсох боломжтой, энэ нь яг подкастай төстэй боловч шууд (амьд ) үйл явцад нэмэлт давхарга програмаар оролцох ба оролцох хүмүүс  бүгд уригдсан байна. Клуб Хаус зөвхөн уригдсанд үйлчилнэ. Та үүнийг апп дэлгүүрээс татаж аваад данс үүсгэх боломжгүй.   Бодит амьдрал дээрх орон нутгийн эсвэл дарвуулт онгоцны клубын нэгэн адил клубын одоо байгаа гишүүн таныг урих болно.   Бодит амьдрал дээрх Элитийн клубыг орчин үед виртуал болгосон хэлбэр.  Та элсэх үедээ өөрийн сонирхдог сэдэв жишээлбэл техник, ном, бизнес эсвэл эрүүл мэнд гэх мэтчил...

Домог

Монгол бичгийн үүсэл гаралтай холбоо бүхий хоёр зүйлийн домгийг найз багш Мөнх-Учирал маань монгол бичгээр бичиж өгсөн юм(ОпенМН зориулж). Энэ бичвэрийн фонт нь их сайхан, зурлага дээр суурилсан глипс (glyphs) байх, МУИС-ийн Монгол хэл соёлын сургуулийн эх бичиг судлалын тэнхимд (Жамянсүрэн) глипс (glyphs)-ыг зурж бүтээсэн байх гэж бодож байна. Үүнийг Монгол бичгээ сурч, дэлгэрүүлж байгаа залуустаа уншуулахаар орууллаа. Домгийн тухай Гүүгл ахаасаа лавлахад бас ч их зүйл интернэтэд байна аа. Нэг нь “Хэдэргэний домог” хэмээдэг, XVIII зууны үед Равжамба Данзандагвын зохиосон “Зүрхэн толтын тайлбар огторгуйн маани” хэмээх хэл зүйн бичигт гардаг “... Зая Бандид (Саж Бандид Гунгаажалцан) Монгол улсад аль үсгээр туслах болох хэмээн шөнө тугдам барьж эрт манагар бэлэглэхүйд нэгэн эхнэр хүн мөрөн дээрээ хэдрэгэ модыг тавьж ирээд мөргөвөөс, тэрхүү бэлгээр Монгол улсын үсгийг хэдрэгэний дүрсээр эр, эм, эрс гурваар, чанга хийгээд хөндий ба саармаг гурваар зохиосон болой” гэсэн домог юм. Энд өг...