Монгол бичгийн үүсэл гаралтай холбоо бүхий хоёр зүйлийн домгийг найз багш Мөнх-Учирал маань монгол бичгээр бичиж өгсөн юм(ОпенМН зориулж). Энэ бичвэрийн фонт нь их сайхан, зурлага дээр суурилсан глипс (glyphs) байх, МУИС-ийн Монгол хэл соёлын сургуулийн эх бичиг судлалын тэнхимд (Жамянсүрэн) глипс (glyphs)-ыг зурж бүтээсэн байх гэж бодож байна. Үүнийг Монгол бичгээ сурч, дэлгэрүүлж байгаа залуустаа уншуулахаар орууллаа. Домгийн тухай Гүүгл ахаасаа лавлахад бас ч их зүйл интернэтэд байна аа. Нэг нь “Хэдэргэний домог” хэмээдэг, XVIII зууны үед Равжамба Данзандагвын зохиосон “Зүрхэн толтын тайлбар огторгуйн маани” хэмээх хэл зүйн бичигт гардаг “... Зая Бандид (Саж Бандид Гунгаажалцан) Монгол улсад аль үсгээр туслах болох хэмээн шөнө тугдам барьж эрт манагар бэлэглэхүйд нэгэн эхнэр хүн мөрөн дээрээ хэдрэгэ модыг тавьж ирээд мөргөвөөс, тэрхүү бэлгээр Монгол улсын үсгийг хэдрэгэний дүрсээр эр, эм, эрс гурваар, чанга хийгээд хөндий ба саармаг гурваар зохиосон болой” гэсэн домог юм. Энд өг...
Comments
Тоогоо арав дахин ихэсгэхээр тэгээр төгсөнө. Тэгээд 9д хуваагддаг ямар ч 2 оронтой тоог түүнээс хасахад гарах үр дүнгийн 9д үлдэх үлдэгдэл хэвээрээ байна. :-)
X настай гэвэл X0-(9-A)A=(X-1-9+A)(10-A)=(X-10+A)(10-A) тоог хэлэх болно.
(10-А) = B (В-н нь сүүлчийн цифр) гэж тэмдэглэвэл угаасаа ойлгомжтой ;)
10х-9к = 10х-10к+к = 10(х-к)+к
Насаа хэлэгч юутай ч гэсэн есөөс их настай гэж бодвол (х>9), харин к нь болзол ёсоор есөөс ихгүй (x<9) бөгөөд ингэхлээр х-к тоо нь нэмэх тоо юм. Ийм тохиолдолд 10(х-к)+к тоо нь к нэгжтэй байх ба хэрэв эдгээр к нэгжийг хаявал, нэг зэрэг үлдсэн цифрүүдийн зэрэг нь өөрчлөгдөж, өөрөөр хэлбэл аравт нь нэгжүүд, зуут нь аравт гэх мэтчилэн нэг үгээр хэлбэл, тоо нь 10 дахинаар багасаж х-к тэй тэнцүү болно. Түүн дээр хаясан к тоог нэмж олох х насыг гарган авна гэжээ.
Харин (x<9) бол нэмэлт шаардлагууд хэрэгтэй болоод явах юм уу даа,
Жишээ нь 70-9*к нь к<7 байна гээд :D,