Skip to main content

Залхууч ба чөтгөр



Би сургуульд сурч байхдаа л олж авсан болов уу, хавтас болон ар өврийн нэлээд хуудас нь алга болчихсон, хуудаснууд нь хэсэг хэсгээрээ салаад уначихсан их хөгжилтэй бодлогуудтай орчуулгын нэгэн ном байдаг юм. Сая номын шүүгээ ухаж байгаад гарт өртөхөд нь авч эргүүлтэл нэгэн инээдтэй бодлого уншаад үүнийг бичмээр санагдчихлаа.

...Залхууч ярихдаа “Залхууч хүн бидэнд хэрэггүй. Өөрсдөө юу ч хийхгүй байж бидэнд саад болно. Чөтгөр ав” гэдэг. Намайг яаж баяжихыг чөтгөр надад зөвлөг гээд хартал өмнө нь нэг чөтгөр зогсож байв.
--- Хэрэв хүсвэл би чамд тусалъя.
Ажил хөнгөн, амархан баяжина. Тэр Туулын гол дээрх гүүр харж байна уу? Гэж чөтгөр хэлэв.
--- Харж байна гэж Залхууч хариулав.
--- Тэгвэл чи тэр гүүрээр нөгөө эрэгт гарахад чиний мөнгө 2 дахин их болно. Дахиад гүүрээр гарахад чамд байгаа мөнгө чинь бас 2 дахин өснө.

Ер нь гүүрээр гарах бүрд чамд гүүр гарахын өмнө байсан мөнгөний тоо 2 дахин өснө гэж чөтгөр хэлэв. Залхууч их баярлан дуу алдав :D.

--- Үнэн үг шүү гээд чөтгөр чамд би ийм сайхан зөвлөлгөө өгсний шанд чи гүүр гарах тоолонгоо надад 2400 төгрөг өгөх хэрэгтэй гэв.
--- Мөнгө үргэлж өсөж байх юм чинь чамд гүүр гарах бүрдээ 2400 төгрөг өгч бололгүй яахав гээд, Залхууч одоо эхэлье гэв.

Залхууч гүүр гараад мөнгөө тоолсон чинь үнэхээр өөрт нь байсан мөнгө 2 дахин өссөн байв. Чөтгөрт 2400 төгрөгөө өгөөд дахин гүүр гарав. Мөнгө нь үүний өмнө байснаас 2 дахин өсөв. Чөтгөр 2400 төгрөгөө өгөөд гүүрээр 3 дахь удаагаа гарав. Мөнгө нь бас хоёр дахин өссөн байв. Тэгэхдээ яг 2400 төгрөгтэй байсан бөгөөд хэлэлцээ ёсоор чөтгөрт бүгдийг өгөх ёстой болов. Чөтгөр мөнгийг нь аваад инээд алдан алга болов. Залхууч сохор ч зоосгүй хоцров. Хүний үгэнд ороход өөрийн ухаан хэрэгтэй.

Залхуучид анх хэдэн төгрөг байсан бэ? :D

Comments

Хөгжилтэй бодлого шүү.

Арифметик аргаар буюу хойноос нь хөөгөөд бодчихъё:
3: (0+2400) / 2 = 1200
2: (1200+2400) / 2 = 1800
1: (1800+2400) / 2 = 2100
2100 төгрөгтэй байж дээ хөөрхий.
Jasper said…
хэхэ яг бодож байсан чинь @Мөнхбаатар хариуг нь хэлчихсэн байна. Гоё ном байна кк. Хөөх таны хүүхэд байхдаа авч байсан гэхээр их эртний, шарласан хуудастай ном байж таарах нь дээ :) Нэг тоосыг нь үнэрлэж үзэх юмсан кк :P
Заримдаа зугаатай байдаг юм. Мөнхбаатар урьтаад бодсон болохоор Хасаад юм үлдсэнгүй хэхэ :D. Гэхдээ ном нь манай номын сангуудад байгаадаа. Номын зохиогч нь Б. Кордемский гээд нэг хуудсан даар нь байна. Гүүгэлдчихсэн чинь номын орос хувилбарын олчихлоо. Мөн сайхан болжээ. “Математическая смекалка” гэсэн ном мөн юм шиг байна.

Учир нь “Книга Б.А. Кордемского "Математическая смекалка" содержит 369 занимательных задач, игр и фокусов и расчитана на самые широкие круги читателей.
В ней найдется много интересного для любителей математики всех возрастов.”

Надад байгаа номонд яг 369 бодлого байгаа юм л даа. Оросоор татаж болох хувилбар нь http://www.koob.ru/kordemskiy_b/ энд байх шиг байна.
Unknown said…
((x*2-2400)*2-2400)*2-2400=0 => x = 2100

Jadamba
Жаагий чинийхээр бас л болно. :D
Сүүлчийн шагайг үзээрэй, амжилт

Popular posts from this blog

Хөдөө талын үзэсгэлэн "Монгол бичгээр"

Монгол, Живхтэй жаал хүүгийн бичсэн хэд хэдэн бичлэгийг уншиж байснаа гэнэт урам орж бараг арван долоо найман жилийн өмнө хэрэглэж байсан хайрцаг дүүрэн цаас бичгээ уудалж эхэлтэл миний хувьд эрдэнэс болох сайхан зүйлүүд гарч ирлээ. Ерээд оны эхэнд монгол бичгийн бичвэр бичих СУДАР нэртэй програмыг хийх гэж оролдож байхдаа монгол бичгийн фонтын загвар болгох гээд Т. Дашцэдэн (МУИС) багшаар бичүүлж авсан хуудаснууд байна. Үүнийг би бүүр сканердаж байгаад хүнд үзүүлмээр санагдлаа. Харин кириллээр бичсэн хувилбарыг Гүүгл-ээр хайвал олон сайтаас уншиж болох болжээ. Монгол бичиг сурч буюу хүнд унших өгүүллэгийн нэг нь болох болтугай.  Д.Нацагдорж : Хөдөө талын үзэсгэлэн Хөдөө талын зэрэглээ мяралзан жирвэгнэхийн дунд хэдэн өндөр юм сүүмэлзэн үзэгдэх нь харь газрын аяны хүний нүдэнд яахин даруй танигдана. Хурдлан довтлох уурын тэрэгний өмнөөс намрын салхи хүчтэй үлээхэд хоёр нүдэнд нулимс гялтганан холын барааг харж ядна. Өвгөн жолооч ухасхийх, хийг нэмэхэд дөрвөн хүрд чөлөө

Шувуун саарал

Саяхан интернэтээр сонин(Өдрийн сонин) уншиж байгаад Дамдин багшийн тухай “ Англи хэлний Дамдин ” гэсэн гарчигтай сайхан өгүүлэл уншсан юм. Багшийн орчуулгын ажлын талаар бичсэн байсан нь сонирхол татаад интернэтээр Д.Нацагдоржын “Шувуун саарал” -ыг хайтал шууд л 2006 онд сонин дээр хэвлүүлсэн орчуулга нь mongolnews.mn вэб хуудсны холбоосоор дороо гараад ирлээ. Багшийн орчуулгыг  олзуурхаад монгол хэлээр бичсэнтэй нь хамт дээр нь монгол бичгээ сурч байгаа танд зориулаад монгол бичигтэй нь хамт тэмдэглэл дээрээ  тавилаа. (Монгол бичгээр бичиж явуулсан найз охиндоо баярлалаа. ;-) ) .   Enjoy reading. Д.Нацагдорж Шувуун саарал (1) Хөндий талын зэрэглээ мяралзан жирэлзэх нь холоос үзэхэд сонин. Хэдэн жижигхэн юм түүний дунд сүүмэлзэх нь яахин даруй танигдана. Уудам газар дураар сэлгүүцэх хээр хөдөөгийн цэнгэл, хурдан морины яралзан ирэх эр хүний бахдал, ойртон үзвэл, хэдэн залуус морь тарлаж байна. (2) Сүрэнхүү саарал морины амыг арайхан тогтоож, овооны дэргэд буун, хөлсий нь

Бичгийн тиг

Гэртээ очоод аав ээж, ах дүү, найз нөхөд, хамт ажиллаж байсан багш нартаа гаа уулзаж учрах нь үнэхээр сайхан байлаа. Үүний зэрэгцээ манай миний сургууль гэж дуудах дуртай их сургуулиараа өдөр бүр л орж гарсаар найз нөхөд багш нарынхаа хийж бүтээсэн янз янзын шинэ сайхан зүйлийг сонсож мэдээд баярлаж хөөрөөд цаг хугацаа өнгөрөхийг ч мэдсэнгүй. Сүүлийн хэдэн сар интернетээр найз залуучууд маань монгол бичгийн фонтыг хөгжүүлэх, вэб фонт бүтээх, түүний хэрэглээг нэмэгдүүлэх талаар санаа тавьж хичээнгүйлэн ажил өрнүүлж байгааг таних мэдэх багш нартаа дуулгаж бас тэдний зүгээс хамтран ажиллаа ч гэж хүслээ. Хэдэн жилийн өмнө МУИС-ын Монгол хэл соёлын сургуулийн эх хэлний судалгааны төвд хэрэгжсэн ЮНИСКО-гийн төсөл ажлын нэг хэсэг болох ( зурлага дээр суурилж ) монгол бичгийн фонт бүтээгдсэн ийг мэдэж байсан тул эх сурвалжийг асууж лавлаад, хэрэглэж байгаа аргын нь тодруулав.  Энэ зурган дээр үзүүлэх зүүн гар талын дөрвөн фонтыг зурлага дээр түшиглээд бэлдэж англи үсгийн гар дээр ү

Домог

Монгол бичгийн үүсэл гаралтай холбоо бүхий хоёр зүйлийн домгийг найз багш Мөнх-Учирал маань монгол бичгээр бичиж өгсөн юм(ОпенМН зориулж). Энэ бичвэрийн фонт нь их сайхан, зурлага дээр суурилсан глипс (glyphs) байх, МУИС-ийн Монгол хэл соёлын сургуулийн эх бичиг судлалын тэнхимд (Жамянсүрэн) глипс (glyphs)-ыг зурж бүтээсэн байх гэж бодож байна. Үүнийг Монгол бичгээ сурч, дэлгэрүүлж байгаа залуустаа уншуулахаар орууллаа. Домгийн тухай Гүүгл ахаасаа лавлахад бас ч их зүйл интернэтэд байна аа. Нэг нь “Хэдэргэний домог” хэмээдэг, XVIII зууны үед Равжамба Данзандагвын зохиосон “Зүрхэн толтын тайлбар огторгуйн маани” хэмээх хэл зүйн бичигт гардаг “... Зая Бандид (Саж Бандид Гунгаажалцан) Монгол улсад аль үсгээр туслах болох хэмээн шөнө тугдам барьж эрт манагар бэлэглэхүйд нэгэн эхнэр хүн мөрөн дээрээ хэдрэгэ модыг тавьж ирээд мөргөвөөс, тэрхүү бэлгээр Монгол улсын үсгийг хэдрэгэний дүрсээр эр, эм, эрс гурваар, чанга хийгээд хөндий ба саармаг гурваар зохиосон болой” гэсэн домог юм. Энд өг

Нэгэн уулзалт

Саяхан нэг зураг хайгаад компьютерынхон дотрын эргүүлэх шахав. Тэгтэл нэг ийм зургууд гараад ирэх юм аа. 5 жилийн өмнөх зураг байна. Хугацаа гэж унтаад сэрэхэд л өнгөрчихжээ. Энэ залуус юу хийж байгаа бол гэсэн сониучхан бодолд хөтлөгдөөд интернэтээр хөтчөө (браузераа) унаад жаахан тэшлээ, би сайн танихгүй ч ганц нэгийн таньж байна. Тэд миний мэдэхгүй олон зүйлийг хийсэн байгаадаа, таван жил өнгөрсөн юм чинь нээлттэй эхийн програм хангамж хэрэглээд ажил төрлөө хийгээд явж байгаа бол уу, олон сайхан төслүүд хэрэгжүүлсэн байдаг бол уу, ном эрдмээ сураад мэдээллийн технологиор хаа нэгтэй ажиллаж байна уу, эсвэл монгол эх орноо бүтээн байгуулаад ярих ч завгүй яваа бол уу гэж бодлоо. Гэхдээ миний мэдэхийн аль 5 жилийн өмнө програм хангамжийг монгол хэлээр болгох буюу нутагшуулах ( нутаглуулах биш шүү ) ажлыг эхэлж байсан болохоор мэдээллийн технологиор гарч байгаа шинэ нэр томьёог монгол хэлээр зүгшрүүлэх ажилд бага ч гэлгүй хувь нэмрээ оруулсан болов уу. Зураг 1 Зураг 2 Зураг 3 Зураг 4 З

Тоон усан тэмдэг

Саяхан хэдэн зураг Picasa-г ашиглаад зүйж байснаа түүнд хэрэглэсэн гэрэл зургийн усан тэмдэг тавих аргыг хараад энгийн зүйл ч гэсэн усан тэмдгийн талаар дэлгэрүүлж бага зэрэг өгүүлэхийг хичээлээ. Тоон усан тэмдэг буюу digital watermark гэдэг нь тоон сигналд мэдээллийг эргүүлж авахааргүй шигтгэх (embedding) үйл ажиллагаа. Хэрэв энэ сигнал бүхий мэдээллийг хуулж авбал мэдээлэл хамт хуулагдаад явна. Үүнийг дэлгэцэд ил биш ч програмыг биелүүлснээр ил гарч ирэх график мэтийн хэлбэрт оруулсан өгөгдлөөр хэрэглэж болно. Тоон усан тэмдэгт зориулсан олон тооны хэрэглээ байдаг. Үүнд: Нэгдүгээрт эзэмшлийг харуулна. Жишээлбэл медиа объектын эзэмшигч хувийн түлхүүр ашиглан объект дээрээ тэмдэг байрлуулж болно. Хэрэв хэн нэгэн объектын эзэмшлийг булаацалдвал үндсэн эзэмшигч нууцлалдаа тайлал (decryption) хийж тэмдгийг сэргээж эзэмшлээ батална. Хоёрдугаар хэрэглээ нь зөвшөөрөлгүй хуулбарлалтыг илрүүлж болно. Гуравдугаарт хэрэглээ нь хуулийн хэргүүдэд фото зургийг үзүүлэх гэх мэтээр нотолго

Протокол ба интернэт протокол хаяг ( IP хаяг )

Мэргэжлийн биш ч IP хаягийн талаар асууж мэдэхийг хүссэн дүүдээ мөн найзууддаа аль болох хялбаршуулж бичихийг оролдлоо. IP хаяг гээд яриад байх юм аа тэр юу юм бэ гэж асуухад би бүдүүн баргаар бол таны интернэтэд холбогдох компьютерт чинь оноосон таних дугаар юм гэж тоймоор ойлгуулна. Үүнийг мэдэж авах хэрэгцээтэй бол дээр нь нэмээд хэд хэдэн зүйлийг мэдээд авбал арай ойлгомжтой болох болов уу гэж санагдаад протокол, http, TCP-IP, IP-хаяг ийг бага зэрэг тайлбарлахаар шийдлээ. Протокол гэдэг нь сүлжээн дэх хоёр компьютер бие биетэйгээ хэрхэн харилцахыг тодорхойлсон дүрэм бүхий тушаалуудын сантай стандарт. Үүнийг ойлгохын тулд, шатарчид захидлаар эсвэл компьютерын сүлжээгээр харилцдаг аргыг адилтгал болгож болох юм. Шатар тоглоход нүүдэл бүрийг эхний болон сүүлийн байрлалыг заасан тэмдэглэгээгээр тодорхойлдог. Юу нь хүчинтэй эсвэл хүчингүйг тодорхойлоход хэрэглэдэг дүрмүүдтэйгээ хамт энэхүү тэмдэглэгээ нь шатар тоглох нэгэн протоколыг төлөөлнө. Сүлжээний протоколуудыг үүнтэй адилха