Шинэ оны мэндийг дэвшүүлье
Эх сурвалжийг Википедиад Creative Commons Licenses холбоосоор,
орчуулгын 1-р хэсгийг эндээс унших боломжтой.
орчуулгын 1-р хэсгийг эндээс унших боломжтой.
Оригинал буюу эх лицензүүд (Original licenses)
Эх лицензүүд дараах суурь баримтлал эрхүүдийг зөвшөөрдөг. Лиценз тус бүр нь хувилбараас хамааран нарийсах бөгөөд түүнийг дөрвөн нөхцөлөөр нэгтгэвэл:
- Хамаатай/холбож үзэх (attribution)(by) Лицензлэгчид (Licensees) хэрэв зохиогч болон лицензлэгчийг энэ аргаар зааж тодорхойлсон (кредиттэй) нөхцөлд зөвхөн суурилж хуулах, түгээх, дэлгэн харуулах болон тус ажил дээр суурилж ажил бүтээх боломжийг олгоно.
- Арилжихгүй (Noncommercial or NoNCommercial)(nc) Лицензлэгчид ажлыг арилжааны зориулалтгүйг зөвхөн үндэслэж хуулах, түгээх, дэлгэн харуулах болон суурилж ажил бүтээх боломж олгоно.
- Суурилахгүй (No derivative works or No Derivs)(nd) Лицензлэгчид тус ажилд суурилж ажил бүтээхгүй зөвхөн яг үгчлэн хуулах нөхцөлөөр хуулах, түгээх, дэлгэн харуулах хэрэгжүүлэх боломж олгоно.
- Яг ижил хуваалц (Share Alike)(sa) Лицензлэгчид эх ажлын лицензийн хяналтаар ижил лицензлэгдэхээр зөвхөн суурилсан(тулгуурласан) ажлыг түгээх боломжтой. ( copyleft-ийг үз.)
Хослол буюу комбинац (Combinations)/Хорших
Дээрх нөхцөлүүдийг хослуулахад арван зургаан боломжит хослол гарах бөгөөд тэдний арван нэг нь “Бүтээлч олны лиценз”-ийг хүчин төгөлдөр байлгах ба таван хослол хүчингүй болно.
Хүчингүй болох таван хослолын дөрөвт нь (nd) буюу “Суурилахгүй” болон (sa) буюу “Яг ижил хуваалц” заалтууд хамт орсон байх бөгөөд эсрэг утгатай заалтууд тул хэрэглэх боломжгүй, нэг нь дээрх дөрвөн заалт дөрвүүлээ ороогүй нөхцөл байгаа юм.
Үлдсэн арван нэгээс тавд нь (by) буюу “Хамаатай” заалт ороогүй тул орхигдоно. Учир нь лицензүүдийн 98% нь “Хамаатай буюу холбож үзэх” -ийг шаарддаг. Үүнийг [3]-р ишлэлд заасныг вэб сайтаас үзэж болно. Ингээд байнга хэрэглэх зургаан лиценз нь:
- Хамаатай (by)
- Хамаатай + Арилжихгүй (by-nc)
- Хамаатай + Суурилахгүй (by-nd)
- Хамаатай + Яг ижил хуваалц (by-sa)
- Хамаатай + Арилжихгүй + Суурилахгүй (by-nc-nd)
- Хамаатай + Арилжихгүй + Яг ижил хуваалц (by-nc-sa)
Жишээ нь: Creative Commons Attribution (BY) (Бүтээлч олонд хамаатай) лиценз нь нэг зүйлийг хуваалцаад бүтээлч ажлыг тулгуурлаж бий болгоод [4]-т зааснаар хамаатай/хамаатуулах нөхцөлийг биелүүлсэн байхад арилжаалахаар хэрэглэж болно.
( Creative Commons (by-nc-sa) licenses гэдгийг “Бүтээлч олонд Хамаатай Арилжихгүй Яг ижил хуваалцах лиценз” гэж Монголоор хэлж болмоор санагдлаа. Харин танд юу гэж бодогдож байна вэ? Санаа оноогоо хуваалцаарай, эндүү ташаа утга байвал хэлж туслаарай залуусаа )
Орчуулга үргэлжилнэ.
Comments