Skip to main content

Дэлхий Даяарх Вэб


Дэлхий Даяарх Вэб (World Wide Web) гэсэн үгийн хураангуй нь WWW гэж тэмдэглэх бөгөөд хүн бүр энэ нэрээр нь мэддэг.

Дэлхий даяарх вэб нь интернэтийн агуулах болох вэб серверүүдэд хадгалагдах вэб сайтын цуглуулга. Вэб буюу тор гэж ойлгогдох болсон учир нь сайт бүхэн ихэвчлэн өөр сайтуудын гипер холбоосыг агуулах бөгөөд аалзны тор адил бүтцийг харуулдаг.

Дэлхий даяарх вэбд хэрэглэх энэ технологийг анх компьютерын эрдэм шинжилгээний судлаач Тим Бернерс Ли (Tim Berners-Lee) хэмээх англи хүн европын цөмийн физикийн төв (CERN) байгууллагад хэрэгжиж буй төслийн баримт бичгийг дотооддоо бэлтгэх зорилгоор зохион бүтээсэн юм. Аажимдаа энэ төслийн гол санаа нь гадагшаа өөр эрдэм шинжилгээний байгууллага, их сургуулиудад тархан түгээж, өргөн хүрээний мэдээллийн серверүүдийн орчин ба Гофер (Gopher) гэх мэт технологиудыг амжилтад хүргэсэн юм.

Суперкомпьютерийн хэрэглээний үндэсний төвийн боловсруулан гаргасан Мозайк (Mosaic) нэртэй хөтөч гарч ирсэн нь Вэбийн өсөлт хөгжилтөд гол түлхэц болж өгсөн. Энэ технологи нь 1990-ээд оны үед арилжаанд зориулагдсан хөтчүүд, вэб хуудаснуудыг бий болгоход хэрэглэх ‘HTML’ гэж нэрлэх Гипер бичвэрт тэмдэглэгээт хэлний хамт үүсэж хөгжсөнөөр хөгжил хурдассан. 1990 онуудад арилжаа худалдааны компаниуд дэлхий даяарх вэбийг хэрэглэх явдал хурдан дэлгэрч, э-худалдаа гэж нэрлэгдэх эдийн засаг шинээр цэцэглэн хөгжсөн. Тухайн үед технологийн хөгжил эрчимжсэн нь

  • илүү хүчтэй вэб серверүүд бий болох,
  • агуулгыг илэрхийлэх вэб зохион бүтээгчдийн ур чадварт туслах залгаас програмууд (plug-ins) гарч ирэх,
  • Вэб хуудаснуудтай хамтран ажиллах аплетууд (applets) гэх Жава (java) програмын хэл дээр бичигдсэн гүйцэтгэгдэх агууламж (executable content)-ийг өргөн хэрэглэх,
  • дэлхий даяарх вэбээр дамжих эмзэг өгөгдлийг дамжуулах орчноор хангах зориулалттай аюулгүй холбогчийн давхарга (secure sockets layer) гэх технологиуд хөгжиж бий болох,
  • хайлтын хөдөлгүүрүүд сайжрах мөн олон төрлийн хөдөлгүүрүүд шинээр бий болох,
  • утас болон олон янзын холбооны хэрэгслүүд Вэб сайтуудтай нэгтгэгдсэн,
  • хөгжингүй Вэб хуудаснуудыг үүсгэх болон Вэб технологийн энгийн мэдэгдэхүүнийг хүмүүст олгох ‘HTML’ зохиогчид (HTML authors) бий болсон байна.

WWW-ийн талаар мэдлэгээ өргөтгөхийг хүсвэл http://en.wikipedia.org/wiki/WWW хуудаснаас дэлгэрүүлэн уншиж болно.

Дэлхий Даяарх Вэбийн Консорциум (World Wide Web Consortium) ‘HTML’, ‘XML’, 'CSS' гэх мэт Вэбийн технологи, жишгийг(стандартыг) гаргаж тодорхойлох зориулалт бүхий сургалтын байгууллагууд, засгийн газрын байгууллага, корпорацууд болон Вэб үйлчилгээ үзүүлэгчдийн агуулах, програм болон техник хангамжийн компаниуд энэ бүгдийг нийлүүлэн консорциум гэж нэрлэдэг. Энэ консорциумыг анх Массачусетсийн Институтийн Компьютерын технологийн эрдэм шинжилгээний лабораторид тулгуурлан 1994 онд зохион байгуулсан. Үүнээс гадна одоо дараах хоёр байгууллага хөтөч буюу зохион байгуулах ажлыг гүйцэтгэж байна. Үүнд Японы “Keio” их сургууль, Францын Компьютерын ухааны эрдэм шинжилгээний үндэсний институт ажиллаж байна. Эдгээр нь Жигсов (jigsaw) нэртэй туршилтын сервер болон Амая (amaya) нэртэй туршилтын хөтөч гэх мэт програм хангамжийг бүтээсэн бөгөөд Вэб технологийн жишгүүдийг эзэмшигч, санаачлагчид юм. Консорциумын үүрэг нь жишиг гаргах, загвар код гаргах, хэрэгжүүлэлттэй холбогдуулан тогтмол хугацаанд төлбөргүй мэдээллээр хангана. Жишгийг боловсруулан гаргахдаа эхлээд тухайн жишгийн баримт бичгийн ажлын хувилбарыг бэлтгэж, түүнийг ажлын бүлгийн зөвлөгөөнөөр хэлэлцүүлэн боловсруулж, эцсийн шатанд тухайн жишгийн талаар зөвлөмж бичиж гаргана. ‘W3C’-д багтах програм боловсруулагч болон техник хангамжийн байгууллагууд нь бие даасан байх бөгөөд тэд гишүүдийн татвар, эрдэм шинжилгээний фонд болон нэмэлт гэрээ хэлэлцээр дээр тулгуурлан санхүүжнэ.

Энэ байгууллагаас эрхлэн гаргах алдартай нэг хуудас нь http://www.w3schools.com/default.asp бөгөөд энд Вэб технологитой холбоотой төлбөргүй хичээлүүд байдаг. Хичээлүүд нь маш энгийн хялбар бичигдсэн, дасгал ажиллах боломжоор хангагдсан тул Вэб технологийг сонирхсон хүн үзэж суралцах боломжтой. Үүнд:

  • HTML Hypertext Markup Language (Гипер бичвэрт Тэмдэглэгээт Хэл)
  • CSS Cascading Style Sheets (Тохиргоот загварын хуудаснууд / Шаталсан загварын хуудаснууд)
  • XML Extensible Markup Language (Өргөтгөж болох Тэмдэглэгээт хэл)
  • JAVASCRIPT ЖАВА скрипт
  • ASP Active Server Pages® (Идэвхтэй Сервер Хуудаснууд)
  • PHP Hypertext Preprocessor (Гипер бичвэрийн препроцессор)
  • SQL Structured Query Language (Бүтцэт Асуулгын Хэл)

… гэх мэт програм хангамжийн олон янзын мэдлэгийг авах үүсвэр байгаа.

Дээр бидний ихэнхдээ галиглаж хэрэглэдэг нэрүүд байгаа бөгөөд товчилсон нэрээр хэрэглээгүй тохиолдолд дээрх Монгол нэрийг хэрэглээд явбал танд ямар санагдаж байна вэ?
Labels:

Comments

Unknown said…
вэб гэдэг чинь аалзны тор, хэлхээс гэсэн утгатай байх шиг байсан. бараг бусад бүгдийг нь орчуулаад энийг үлдээсэн байх юм.
4/07/2009
Erdenechimeg Myatav said…
Би Вэбийн тухай гээд нэг сэдэв бичлээ. Тэрийг нэг хардаа.
4/07/2009
Post a Comment

Олон уншигдсан

Хөдөө талын үзэсгэлэн "Монгол бичгээр"

Монгол, Живхтэй жаал хүүгийн бичсэн хэд хэдэн бичлэгийг уншиж байснаа гэнэт урам орж бараг арван долоо найман жилийн өмнө хэрэглэж байсан хайрцаг дүүрэн цаас бичгээ уудалж эхэлтэл миний хувьд эрдэнэс болох сайхан зүйлүүд гарч ирлээ. Ерээд оны эхэнд монгол бичгийн бичвэр бичих СУДАР нэртэй програмыг хийх гэж оролдож байхдаа монгол бичгийн фонтын загвар болгох гээд Т. Дашцэдэн (МУИС) багшаар бичүүлж авсан хуудаснууд байна. Үүнийг би бүүр сканердаж байгаад хүнд үзүүлмээр санагдлаа. Харин кириллээр бичсэн хувилбарыг Гүүгл-ээр хайвал олон сайтаас уншиж болох болжээ. Монгол бичиг сурч буюу хүнд унших өгүүллэгийн нэг нь болох болтугай.  Д.Нацагдорж : Хөдөө талын үзэсгэлэн Хөдөө талын зэрэглээ мяралзан жирвэгнэхийн дунд хэдэн өндөр юм сүүмэлзэн үзэгдэх нь харь газрын аяны хүний нүдэнд яахин даруй танигдана. Хурдлан довтлох уурын тэрэгний өмнөөс намрын салхи хүчтэй үлээхэд хоёр нүдэнд нулимс гялтганан холын барааг харж ядна. Өвгөн жолооч ухасхийх, хийг нэмэхэд дөрвөн хүрд чө...
6 comments
Үргэлжлүүлэн унших >

Ховордсон зургийн дижитал хадгалалт

Хоёр гурван жилийн өмнөөс гарч эхэлсэн Монголчууд XVII-XX зууны эхэн үе зурагт түүх, Монголчууд XX зууны эхэнд зурагт түүх гэсэн сайхан цуврал номуудыг авч уншиж үзсэн.  Энэ намар Монголчууд XX зуун зурагт түүх гэх гуравдугаарх цувралыг номын дэлгүүрт хараад би нэлээд хэдэн жилийн өмнө 2009 онд British Library санхүүжүүлж хэрэгжүүлсэн EAP264: Ховордсон монгол зургийн негативуудыг дижиталаар хадгалж хамгаалах төслийн зургуудыг Британи номын сангийн веб хуудаснаас үзэж байснаа санав. Интернет өргөн дэлгэр хэрэглэх болсон өнөө үед та бид ч ялгаагүй дээрх төслийн тухай дээр холбоосоор ороод үзэж болно. Энэ төслийн талаар уг веб хуудсанд бичигдсэн зүйлээс хэсгийн та нартаа монгол хэл рүү хөрвүүлээд энд орууллаа. “ Монгол кино гэрэл зураг, дуу бичлэгийн архивд 160 мянга гаруй гэрэл зургийн хальс, 10552 шилэн негативыг хадгалж байдаг.  Энэ төслийн зорилго олонх нь огт хэвлэгдээгүй 1921-ээс 1945 оны хооронд авсан гэрэл зургийн шилэн негативуудыг дижитал зураг хэлбэрт оруу...
Post a Comment
Үргэлжлүүлэн унших >

Клуб Хаус Аппликейшн

  Клуб Хаус (Clubhouse) аппликейшн (апп) гэж юу вэ,  яагаад гэнэт хаа сайгүй яриад эхлэв ээ? Ард нь радиогоор ярьж, хэсэг нь хурал цуглаан ч гэмээр, нөгөө хэсэг нь гэртээ баяр ёслол тэмдэглээд ч байгаа шиг энэ бүгдийг багтаасан аудио чат(хөөрөлдөх) дээр суурилсан нийгмийн сүлжээний програмыг Клуб Хаус(гэр) гэж нэрэлжээ. Хэрэглэгчид, янз бүрийн сэдвээр сонирхолтой хүмүүсийн хоорондох харилцан яриа, ярилцлага, хэлэлцүүлгийг сонсох боломжтой, энэ нь яг подкастай төстэй боловч шууд (амьд ) үйл явцад нэмэлт давхарга програмаар оролцох ба оролцох хүмүүс  бүгд уригдсан байна. Клуб Хаус зөвхөн уригдсанд үйлчилнэ. Та үүнийг апп дэлгүүрээс татаж аваад данс үүсгэх боломжгүй.   Бодит амьдрал дээрх орон нутгийн эсвэл дарвуулт онгоцны клубын нэгэн адил клубын одоо байгаа гишүүн таныг урих болно.   Бодит амьдрал дээрх Элитийн клубыг орчин үед виртуал болгосон хэлбэр.  Та элсэх үедээ өөрийн сонирхдог сэдэв жишээлбэл техник, ном, бизнес эсвэл эрүүл мэнд гэх мэтчил...
Post a Comment
Үргэлжлүүлэн унших >

Түүхийн салхинаас асуусан хаяг буюу зүрхний бичлэг №1

Эх нийтлэл     1997 ,12 сар №23  "Алтан босго"  сонины  Тэнхлэг нүүр, Монголын анхны хэлмэгдсэн "Бизнесмен"   Түүхийн түнэр хар самбар дээр "Цагаатгав" гэсэн өнчин үгийг цагаан цэрдээр нулимс мэт зэрэглээтүүлэн бичжээ. Сүнснүүд хэрвээ хардаг бол "битгий худлаа ярь" гэж орь дуу тавин дэлхий даяхны нуртал уйлалдах байсан биз. Тэр сүнснүүд хаана амьдарч байсан, одоо хаана амьдарч байгааг ямар ч далдын ид шидтэн мэдэхгүй. Он жилүүдийн нүгэл, буяныг адилхан арчсан салхин гар дараах намтрыг хүүрнэн тэнгэрийн хаалгаар сарвалзан орж ирэв. Энэ, кино зохиолын натур биш ажээ. Амьдрал эхэлсэн шигээ төгссөн зохиогоогүй хувь  зохиол уншигч таны өмнө ийнхүү нулимс унагаж байна. Бөхийн хүндэтгэе! Гашуудалт мэдээ 54 жилийн дараа нотлогдож, цагаадаж... Цыбиков овогтой Өлзийбал Х.Чойбалсангийн баталсан "Дайчлан баривчлах төлөвлөө" гэгчийн дагуу 1936 оны 8 дугаар сарын 11-ний өдөр Богдхан уулын Арцатын амны зусланд баривчлагджээ. Мөн өдөр ДЯЯ-ны 1...
Post a Comment
Үргэлжлүүлэн унших >

Crowdsourcing Монголоор

Танихгүй хүмүүстэй хамтран онлайнаар асуудал шийдвэрлэж юм бүтээх аргыг Crowdsourcing гэж нэрлэнэ. Олон хэсэг бүлэг хүмүүсийн мэдлэг, мэргэжлийн туршлага, цагийг ашиглаж , Интернет эх үүсвэрүүдийг түшиглэн Crowdsourcing хийх дээ: 1) Олны дотроос хүмүүсийг сонгож ажиллуулах, эсвэл  асуудлаа нийтлээд уншсан хүмүүс холбогдон ажиллах, 2) Асуудлаа шийдвэрлэхийн тул яаж хийж болохоо асууж хариулт авах, 3) Мэдлэг дээр тулгуурлаж хайж олох, олсон зүйлээ зохион байгуулж цэгцэлж авах, 4) Шинэ санаа гаргаж бусдын бодол санааг авах байдлаар ажилладаг. Үүнийг хэрэгжүүлэх Ухаалаг-Хуудас буюу smartSheet гэх хэрэгсэл ч бий. Crowd : бөөн хүн ,  crowded adj.  хүнээр дүүрсэн, пиг чихсэн, иг дүүрэн хүн sourcing : олны оролцоог чиглэсэн удирдлагын арга уу? Crowdsourcing гэсэн үгийг монгол хэлээрээ юу гэж буулгаж болох вэ? Таны санаа оноо?
Post a Comment
Үргэлжлүүлэн унших >

Шувуун саарал монгол бичгээр

Гүүгл нэмэхээр олон нийтийн сүлжээнд холбогдохдоо олон залуустай танилцаж сонирхлынхоо дагуу зарим нэгээс нь суралцаж, мэдэх чадах зүйлсээ хоорондоо хуваалцаж тэдэнтэй сайхан нөхөрлөж явна. Сүүлийн хэдэн долоо хоног Монгол бичгээ дэмжих хамт олны буланд олон янзын хэлэлцүүлэг өрнөж байх үеэр сонин санаа төрж  +Lkhamsuren Amarjargal   хүүд хэлтэл bootstrap ашиглаад хийх боломжтой гэж хэлэнгүүт сонгодог " Шувуун саарал "  аа ашиглаад энэ хуудсыг хийж үзэхээр болж тэр дороо л өнгөрсөн долоо хоногийн сүүлээр би бэлтгэл ажилд Амаржаргал туршилт ажилдаа шууд оров. bootstrap-getting-started   нь хэрэглэгчийг вэб хуудастай холбож өгөх интерфейсийг хялбар хөгжүүлэх хэрэгсэл бөгөөд Апачи лицензтэйгээр Твиттерт нээлттэй эхээр хөгжүүлжээ. Өөрийн нүүр хуудсандаа " Хурдан, хялбар вэб хөгжүүлэхдээ: тансаг, уяан хатан, хүчтэй, анхнаасаа л хөдөлгөөнтэй нүүрэн талын фрэймворкыг бүтээх хэрэгсэл" гэж тодорхойлжээ. Энэ хэрэгсэлийг ашиглах бүрэн хэмжээний зааварууд эн...
Post a Comment
Үргэлжлүүлэн унших >

Унших эх сурвалж, Тав

Интернетийн ертөнцөд тоон буюу дижитал хувилбараар орж ирсэн номоос монгол бичгээр бичигдсэн номын эх сурвалжуудын тухай "Унших эх сурвалж" гээд нэгээс дөрөв хүртэл дугаарлаад блог бичлэгтээ өмнө оруулсан билээ. Тэр бичлэгүүдээ нэгтгэж судлаач, монгол бичгээ сурч буюу хүмүүст хүргэх үүднээс Монгол бичгийнхээ блогт Дижитал ном нэртэй хуудас бэлтгэж тавьсан юм. Энэ удаа өөрийн нэмж мэдсэн хэдэн номын дижитал хувилбарын холбоосуудыг та бүгдэд хүрье. 1. Google Books Гүүглийн номын санд Герман хэл дээр Петербургт 1831 онд хэвлэгдсэн Монгол хэлний(ярианы) дүрмийн ном байна. Тус номын унших сэдэвт Үлгэрийн далайн  хэсгээс 129-134 хуудаст оруулсныг "Ялагч төгс нөхөцсөн нэг бурхан ану ... " гээд эхлэн унших боломжтой байна. Үүний зэрэгцээ Алтан гэрэл судраас   143-156 хуудаст оруулсныг "Хир үгүй үлэмж дэлгэрэхүй илтэд эрдмийн нь бадарахуй олон зуун гэрлээр тэнгэр нарын газрыг ... " гээд эхэлж унших боломж байна. 2. 1855 онд хэвлүүлсэн 613 хуудастай ...
Post a Comment
Үргэлжлүүлэн унших >